Voor wat je lichaam (even) niet meer kan maar wat je mentaal wel zo hard nodig hebt…
Eén van de grootste balans-zoektochten in het leven boven de 40. Want mijn lijf kan niet meer alles wat ik wil, maar ook niet altijd wat ik mentaal zo hard nodig heb. Het eerste heb ik redelijk geaccepteerd en het woordje “nee” kan ik eindelijk uitspreken om mijn grenzen te bewaken. Meestal zonder schaamte en zonder de honderd keer “sorry” die daarop vroeger altijd volgde. Al vind ik kiezen voor wat voor mij goed voelt lang niet altijd even leuk want zodra mijn hoofd en lijf aangeven dat het klaar is, wil ik vaak nog even door. Dat is vast herkenbaar voor velen. Maar niet alles is meer zo haalbaar als toen ik 20 was en dat is oké. We worden ouder en dat brengt ook ontzettend veel moois. Ik geniet van (bijna) alles rondom dat natuurlijke proces. En ik ben fitter nu dan ik was op mijn 30e. Echter, feit blijft dat ik ook niet altijd meer kan waar ik mentaal juist wél behoefte aan heb, dat is een lastige. Want als je hoofd vol zit en je zo duidelijk een ochtendje bodycombat op kick-ass muziek nodig hebt om in je lijf te komen maar je lichaam niet meewerkt…waar kies je dan voor?
Zoals de mensen om mij heen weten, heb ik wat heftig geleefd. Tot mijn burn-out in 2017 zorgde ik absoluut niet goed voor mezelf. Ik at onregelmatig en ongezond vanwege het vele reizen, en met dank aan mijn emo-eet-techniek propte ik mezelf ook nog eens regelmatig vol met chips, koekjes en chocolade. Oh, en ik dronk genoeg voor een heel voetbalteam, vooral in de nachten die ik doorhaalde in de kroeg; gewoon hier in Breda of na beurzen en lange meetings in het buitenland. Allemaal dingen die aan bod komen in mijn boek “Vluchten”. Want dat was allemaal vluchtgedrag. Gelukkig leerde ik veel van mijn burn-out (en vooral van alles wat daarna kwam), dus momenteel is dat niet meer van toepassing. Niet omdat ik enorm veel discipline heb; het tegenovergestelde is waar. Maar omdat er dingen veranderd en verwerkt zijn in mijzelf. En als gevolg daarvan ging ik ook beter voor mezelf zorgen. Ik wilde het gewoon niet meer op die manier. Ik had het niet meer nodig (al wil dat niet zeggen dat ik niet alsnog soms lekker op de bank onder een dekentje kruip met een reep pure chocolade of een zak cheese-union chips. Maar dan doe ik dat bewust en met iets van mate. Zei zij overtuigend.).
Even terug naar het onderwerp. In die vluchtjaren heb ik wel stukjes van mijn lijf (en brein; misschien nog wel meer op dat gebied) kapot gemaakt. Mijn lever functioneert bijvoorbeeld niet optimaal, al is hij de afgelopen vijf jaar al enorm verbeterd. De lever heeft namelijk een gave, een hele coole gave die iedereen interessant zal vinden…ik zal even een alinea de tijd nemen om daar iets over te zeggen want dit is supergaaf en nuttig voor iedereen die graag een biertje of wijntje drinkt. Ben je er klaar voor?
De lever is het enige orgaan dat zichzelf kan regenereren. Nouja, als je het spiritueel bekijkt kan je lijf eigenlijk alles helen maar zelfs zonder die manier van kijken en geloven, is je lever in staat om de defecte cellen weer te genezen en te laten groeien. Ik weet niet in detail hoe dat werkt, dat is niet mijn job, maar ik weet er genoeg van om het voor elkaar gekregen te hebben. Als je dit interessant vindt, kijk dan even verder in met name Chinese Geneeskunde voor tips; je kunt dit met voeding al voor elkaar krijgen. Lekker veel rode bieten, kurkuma shotjes (voor degenen die soms shotjes missen, net als ik) en vooral de “onhandig koken-knaller”: de artisjok. En de bitter melon, een groente die je alleen in de toko kunt kopen en die ontzettend smerig smaakt maar wel werkt. Er is nog veel meer voeding die de lever ondersteunt; neem een kijkje online als je meer wilt weten. Want het is niet mijn punt.
Mijn lichaam heeft gemerkt dat ik vluchtte. Vanaf mijn 18e heb ik steevast slecht voor mezelf gezorgd en daar betaal ik nu de prijs voor. Het is mijn litteken, de herinnering aan mijn ruwe leven. En dat is terecht. Ik typte hier eerst een heel stuk over alles wat er mis is met mijn lijf; de heupen, schouders, enkels, oren, ogen en nog zoveel meer dat yoga, mediteren, tennis en bodycombat een uitdaging maakt, maar dat vind ik niet relevant voor dit artikel. Want ik ben zo blij met wat ik wel kan. Dus laten we eerst even vooropstellen hoe ongelofelijk dankbaar ik ben dat ik überhaupt kán sporten. Dat ik kan lopen, springen, dansen….en dat ik nog leef. Na alles wat ik mijn lichaam en geest heb aangedaan dank ik God op mijn blote knietjes dat ik hier nog mag zijn en dat ik zelfs nog kan sporten. Want wat zijn er veel mensen die dat niet eens kunnen. Die niet kunnen staan of die constant pijnstillers nodig hebben omdat hun spieren te veel pijn doen. Dat lijkt me vreselijk moeilijk en daarom ben ik elke dag weer dankbaar voor dat wat ik wél kan.
Toch er zijn dagen dat ik niet kan sporten en waarop ook yoga, QiGong of in mijn keuken dansen niet gaat. En dan voel ik me niet altijd zo dankbaar; dan frustreert me dat mateloos. Want mijn hoofd heeft het nodig. Er zijn dagen waarop ik niet kan wandelen. Omdat ik duizelig ben, omdat mijn ogen niet meewerken, omdat mijn heupen te pijnlijk zijn etc. Dit is overigens een echte “etc”, niet zo-eentje die je opschrijft omdat je brein geen voorbeelden meer kan bedenken. Als ik het dan even niet kan, dan houd ik dat wel even vol; er is genoeg dat ik kan doen om mijn volle hoofd te ontspannen. Het duurt even voordat ik echt mijn lijf in moet. Want dat werkt voor mij het beste; fysiek in mijn lijf komen. Sporten of dansen. Voor mij werkt het intensieve goed, het flink bewegen zonder ruimte voor gedachten en een focus op je lichaam. Bij voorkeur iets op muziek zodat ik beweeg op het ritme; dat haalt me ultiem uit mijn hoofd. Wandelen is leuk maar dan gaat mijn gedachtestroom alleen maar extra los. Het is heerlijk ontspannend om in de natuur te zijn en om een flink stuk te wandelen maar het geeft niet hetzelfde resultaat. Hetzelfde geldt voor zwemmen; ik krijg een kick van zwemmen in een afgelegen bergmeertje omdat het zo lekker koud is maar puur zwemmen als sport, dat relaxed mijn koppie niet. Die heeft dan nog te veel tijd om te denken. Hoofd uit, lijf aan, dat is wat het beste werkt. En er zijn gewoon dagen waarop dat niet haalbaar is. Misschien voor jou ook wel.
Dus wat doe ik dan? Er is genoeg te doen om uit je hoofd te komen. Schilderen, tekenen, creatief bezig zijn. Ik heb geleerd dat alles wat je in een flow brengt, je mentaal en lichamelijk enorm helpt. Het geeft je energie, wat het ook is. Het maakt ook niet uit hoe lang je het doet, al is langer natuurlijk beter. Een paar minuten echte flow is al kalmerend voor je lichaam, geest en je lekker overbelaste zenuwstelsel.
Hartstikke leuk, maar wat is dan een flow, Tam? Nou, een flow betekent dat je iets doet waar je aandacht vol bij is. Iets dat je actief doet (en niet reactief TV kijken met een zak chips, zeg maar) waar je blij van wordt en dat perfect past bij je capaciteiten; het is niet te uitdagend maar wel net genoeg zodat je aandacht erbij blijft. Je hebt een doel en het is niet te overweldigend want anders zou je er weer spanning van krijgen. Je kan het en je voelt volledige controle maar je moet wel je best doen. Er zit net genoeg uitdaging in. En er is geen ruimte voor gedachten of emoties; er bestaat geen afleiding in oprechte flow en dat is wat het zo ontspannend maakt. Je vergeet de tijd. Het geeft je een gevoel van diepe tevredenheid. Je zit vol in je activiteit en opeens is het een uur later. Je denkt niet meer, je hoofd is kalm en je lijf tevreden.
Dus ik probeer meer te doen van dat wat me in een flow brengt. Ik doe meer van alles wat me doet vergeten om op mijn telefoon te kijken. En dat kan letterlijk van alles zijn. Van schilderen tot koken en van plantjes verpotten tot pottenbakken. Zelfs in de natuur gaan staan, je ogen dicht doen, alles horen en voelen en gewoon langzaam gaan bewegen. Niks dat moet, er is geen ritme, geen richting…je beweegt gewoon in zo’n flow dat het voor jou goed voelt op dat moment. Ja, het ziet er vast niet uit maar dat is niet het punt. Verstop je ergens achter in het bos als je nog niet zover bent dat je dit in het zicht durft (wie durft dat wel? Dat zou ik wel willen horen in de comments! Ik verstopt me ook nog regelmatig, afhankelijk van wat ik aan het doen ben 😉). Er zijn zelfs mensen die van hun werk een flow hebben gemaakt omdat ze aanvoelden dat dit de enige manier was om hun saaie herhaalwerk leuk te maken.
Dus. Flow creëren. Dat is wat ik probeer te doen als mijn lichaam niet kan wat ik mentaal nodig heb. Dat, en ik ga op mijn bed liggen en ik sla gefrustreerd in de kussens voor zo lang als ik dat wel vol kan houden. Creëer ik daar mijn fucking flow.
Oh, en lees vooral het boek “Flow” van Mihaly Csikszentmihalyi als je hier meer over wilt weten.